"Kanpamenduan egotea ez da ona, eskolara joatea hobea da"
Alizeh* 7 urterekin ama eta anaia txikiarekin etorri zen Serbiara. Orain 10 urte ditu eta bere familiarekin bizi da asilo-eskatzaileentzako zentro batean. Serbiara iritsi eta gutxira, eskolan matrikulatu zen, eta han lagun asko ezagutu zituen eta harreman ona izan zuen bere irakaslearekin.
"Nire irakaslea gustatzen zait, asko laguntzen dit eta berarekin hobeto ikasten dut", azaldu du Alizehek. "Hala ere, koronabirusa dela eta, kanpamenduan denbora asko egon behar dugu".
Alizehen familiak 2015ean utzi zuen Iran. Hiru urte eman zituzten Turkian, lana aurkitu eta bizitza berri bat hasi nahian. Lana aurkitzea zaila zen eta familia itxaropena galtzen hasi zen beste asilo eskatzaileen esperientziak entzunda, azaldu du neskaren amak, Forouzan* (32 urte). "Beldurra nuen. Gure lagunen eskaera ezetsi egin zen eta Iranera bidali zituzten, eta han kartzelan amaitu zuten. Nire seme-alabek etorkizun hobea izan zezaten nahi nuenez, Europara iristen saiatzea erabaki genuen".
Serbian, familiak asiloa eskatu zuen, baina prozedura luzea zela eta, asilo-eskatzaileentzako zentroan egon zen. Koronabirusaren pandemiak eragin handia izan zuen haien bizitzan. COVID-19ren aurkako prebentzio neurri gisa sartutako mugimendu mugak are isolatuago sentiarazten zituen familiak, batez ere haurrak, aldizka eskolara joateari utzi zioten.
Save the Children-ek asilo-eskatzaileentzako zentroan haurrentzako egokia den espazioa kudeatzen du bertako bazkideekin batera, Center for Youth Integration. Haurrentzako egokia den espazioan, taldeak hainbat jarduera eskaintzen dizkie haurrei laguntza psikosoziala eta hezkuntza ez formaleko jarduerak eskaintzeko.
Haurrentzako egokia den espazioa, asilo-eskatzaileentzako zentroan haurrentzako leku segurua, non lagunekin denbora pasatzen duten, haurren babes taldeari laguntza eskatzen dioten edo gehien gustatzen zaien jarduera batean parte hartzen zuten. Espazio hau are garrantzitsuagoa zen egoera berrietan, koronabirusaren epidemiaren erronkak zirela eta. Haurrentzako egokia den espazioan, haurrek ordenagailuak erabiltzen dituzte beren trebetasun digitalak garatzeko eta hobetzeko, ingelesa eta serbiera ikasten dute haurrentzako egokiak diren jardueren bidez, eta, hala behar izanez gero, urruneko ikasketetarako klaseetarako eta etxeko lanetarako laguntza lortzen dute.
"Kanpamenduan egotea ez da ona, eskolara joatea hobea da", esan du Alizehek. “Ikastera etortzen naiz eta lagunak ditut kanpamenduan, beraz, ez dut eskola asko galtzen. Matematika eta ingelesa ikasten ditugu eta hainbat gauza interesgarri egiten ditugu", azaldu du neskak.
Haurrentzako egokia den espazioak COVID-19 prebentzio neurriekin funtzionatzen du. Orduro, neska-mutilen ilara bat sortzen da atearen aurrean, aurreko taldeak bere jarduerak amaitzeko zain sartzeko. Ordu erdiro, taldeak leihoak irekitzen ditu gela aireztatzeko.
"Lan egiten dugun eta haurrentzako egokia den espazioara etortzen diren haur errefuxiatuek eta migratzaileek zailtasun ugari izan dituzte dagoeneko", dio Nina Stamenovicek, haurrentzako egokia den espazioko arduradunak eta hezkuntzako espezialistak. "Haientzat, egonkortasun eta normaltasun zentzua izateak garrantzi handia du, eta orain estres handiagoa dute coronavirus pandemia eta isolamendua dela eta. Gaixotasun horren inguruan ondo informatuta daudela ziurtatu behar dugu, baina baita egoera berrietan ikasten jarraitzeko seguru eta babestuta sentitzen direla ere, haurtzaroko denbora preziatua ahalik eta modurik onenean erabil dezaten ".
* Izenak aldatu egin ziren neska-mutilak babesteko.
2020-2021ean Eusko Jaurlaritzako Giza Eskubideen Zuzendaritzaren laguntzarekin Serbian eta Bosnian eta Herzegovinan lan egiten dugu haur zaurgarrienak: migratzaileak eta errefuxiatuak diren haurrak, babesteko, ikasketa aukerak babes neurrien esparruan sar ditzaten, COVID-19k sortutako berehalako beharrei erantzutea barne, eta nazioarteko babes arau eta estandarren arabera.